کشاورزی به عنوان یک هنر ظریف و پیچیده، همواره تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. یکی از این عوامل کلیدی، وجود خاک حاصلخیز و غنی از مواد مغذی است که بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی گیاهان فراهم میکند. در نتیجه، کیفیت خاک مستقیماً بر میزان و کیفیت محصول نهایی تأثیرگذار است. اما شرایط محیطی و عوامل مختلف میتوانند کیفیت خاک را تحت تأثیر قرار دهند و آن را نامناسب برای کشاورزی سازند. یکی از مشکلات رایج در مناطق خشک و کمبارش، قلیایی شدن خاک است که مانع از جذب مواد مغذی توسط گیاهان میشود و به کاهش کیفیت و کمبود محصول منجر میگردد.
نقش گوگرد پودری در کشاورزی
در این راستا، گوگرد پودری به عنوان یک راهکار مؤثر برای اصلاح خاک و احیای حاصلخیزی آن مطرح میشود. این ماده میتواند به کشاورزان کمک کند تا با بهبود شرایط خاک، زمینه را برای افزایش تولید و کیفیت محصولات فراهم سازند. در ادامه، به بررسی دقیقتر گوگرد پودری، فواید آن در کشاورزی و نحوهی مصرف صحیح آن خواهیم پرداخت.
تعریف گوگرد پودری
گوگرد پودری، محصولی فرآوری شده از گوگرد گرانول یا کلوخه با خلوص بالا است که به ذرات ریز و پودری تبدیل شده است. این پودر زرد رنگ دارای خواص منحصر به فردی است و در صنایع مختلف از جمله کشاورزی، لاستیکسازی و کبریتسازی کاربردهای گستردهای دارد.
شناخت گوگرد
گوگرد یا سولفور با نماد شیمیایی S، یک عنصر شیمیایی است که در گروه ششم (VIA) و دوره سوم جدول تناوبی قرار دارد. این عنصر در خانواده اکسیژن جای میگیرد و عدد اتمی آن ۱۶ است. کاربردهای متنوع گوگرد در صنایع مختلف نشاندهنده اهمیت این عنصر در فرآیندهای صنعتی و کشاورزی است.
انواع گوگرد پودری
گوگرد پودری بر اساس دو معیار اصلی دستهبندی میشود:
- خلوص: • گوگرد پودری صنعتی: این نوع با خلوص بین 99.5 تا 99.9 درصد از پالایشگاهها به دست میآید و در صنایع مختلف مانند لاستیکسازی و داروسازی استفاده میشود. • گوگرد پودری کشاورزی: با خلوص بین 25 تا 40 درصد از معادن استخراج میشود و عمدتاً برای اصلاح خاک و کنترل آفات به کار میرود.
- اندازه ذرات: • گوگرد پودری ریز: دارای ذرات کمتر از 100 میکرون است و برای مصارفی که نیاز به قابلیت پخش بالا دارند، مناسب است. • گوگرد پودری متوسط: دارای ذرات با قطر بین 100 تا 500 میکرون بوده و برای مصارفی که تعادل بین قابلیت پخش و پایداری نیاز دارند، استفاده میشود. • گوگرد پودری درشت: دارای ذرات بیشتر از 500 میکرون است و در مصارفی که نیاز به پایداری بالا دارند، کاربرد دارد.
انتخاب نوع مناسب گوگرد پودری
انتخاب نوع مناسب گوگرد پودری بستگی به کاربرد مورد نظر دارد. برای مصارف کشاورزی که نیاز به پودر با قابلیت پخش بالا دارند، گوگرد پودری ریز انتخاب مناسبی است، در حالی که برای مصارف صنعتی مانند لاستیکسازی که نیاز به پایداری بیشتر دارند، گوگرد پودری درشت مناسبتر خواهد بود.
با توجه به اهمیت خاک در کشاورزی، استفاده از گوگرد پودری به عنوان یک راهکار مؤثر برای اصلاح خاک و افزایش کیفیت محصولات، بسیار حیاتی است. آگاهی از انواع مختلف این ماده و نحوهی استفاده صحیح از آن، میتواند به کشاورزان کمک کند تا بهرهوری خود را افزایش دهند و محصولات با کیفیتتری تولید کنند.
انواع گوگرد پودری | ||||
---|---|---|---|---|
کاربردها | شکل | رنگ | خلوص | نوع |
لاستیکسازی – تولید اسید سولفوریک – کاربردهای دارویی | کلوخه، پودری، میکرونیزه | زرد طلایی | 99.5% | پالایشگاهی (گازی) |
مشابه پالایشگاهی (گازی) | کلوخه، پودری، میکرونیزه | زرد قناری | 99.5% | پالایشگاهی (نفتی) |
کشاورزی: (قارچکش، حشرهکش و اصلاح خاک) – آتش بازی | کلوخه، پودری | متغیر (زرد، قهوه ای، خاکستری) | 25 – 40% | معدنی |
انواع گوگرد پودری بر اساس مش
مش، واحد اندازهگیری درشتي و ریزی ذرات است. گوگرد پودری بر اساس اندازهی ذرات آن به انواع مختلفی تقسیم میشود که رایجترین آنها عبارتند از:
- گوگرد پودری مش 80: برای مصارف کشاورزی مانند اصلاح خاک و دفع آفات مناسب است.
- گوگرد پودری مش 100: برای مصارف صنعتی مانند لاستیکسازی و کبریتسازی مناسب است.
- گوگرد پودری مش 200: برای مصارف دارویی و بهداشتی مناسب است.
هرچه عدد مش بالاتر باشد، ذرات گوگرد ریزتر و سطح تماس آنها با محیط بیشتر است. بهطور کلی، گوگرد پودری مش 100 برای مصارف کشاورزی مناسبتر است.
جدول انواع گوگرد پودری بر اساس مش | |||
---|---|---|---|
نوع استحصال | مش | آسیاب | نوع گوگرد |
گازی و نفتی (استحصال از پالایشگاه نفت و گاز) | 30 – 50 | یک آسیابه | گوگرد پودری |
گازی و نفتی (استحصال از پالایشگاه نفت و گاز) | 50 – 100 | دو آسیابه | گوگرد پودری |
گازی و نفتی (استحصال از پالایشگاه نفت و گاز) | 100 – 150 | – | گوگرد میکرونیزه |
خصوصیات گوگرد پودری
گوگرد یک نافلز بیبو، بیمزه و چند ظرفیتی است که بیشتر به شکل بلورهای زرد رنگ موجود در کانیهای سولفید و سولفات شناخته شده است. گوگرد عنصری مهم برای همه موجودات زنده است. برای نمونه میتوان به حضور گوگرد در ساختار اسید آمینهها و پروتئینها اشاره کرد. این عنصر به صورت اولیه در کودها استفاده میشود؛ ولی به صورت گستردهتر در باروت، ملیّنها، کبریتها و حشرهکشها نیز به کار گرفته میشود.
عنصر گوگرد در طبیعت به صورت طبیعی و خالص، یا به صورت ترکیبات سولفید و سولفات همراه با دیگر عناصر فلزی و نافلزی یافت میشود. گوگرد سرد و خالص، زرد رنگ میباشد ولی بیشتر به سبب حرارت بالا یا ناخالصیها تغییر رنگ میدهد. بنا به سیستم تبلور، این نوع گوگرد به صورت گوگرد آلفا (رومبیک یا اکتاهدرال) گوگرد بتا (مونوکلینیک یا منشوری)، گوگرد گاما (پلاستیک) و گوگرد بیشکل (کلوئیدی) میباشد.
ویژگی گوگرد پودری
- ظاهر این نافلز به رنگ زرد کمرنگ میباشد که بسیار سبک و نرم است. این عنصر به هنگام ترکیب با هیدروژن بوی مشخصی داشته که مشابه بوی تخم مرغ فاسد شده است. گوگرد با شعله آبی رنگ سوخته و بوی عجیبی از خود ساطع میکند. گوگرد در آب حل نمیشود ولی در دی سولفید کربن (سولفور دو کربن) حل میشود.
- حالتهای معمول اکسیداسیون این عنصر ۲-و۲+و۴+و۶+ است که ۲- و ۴+ کاهندهاند و تمایل رسیدن به ۶+ که پایدارتر است را دارند و حالتهای ۴+ و ۶+ از قاعده هشتتایی (اشاره به ساختار گوگرد) پیروی نمیکنند. گوگرد در تمام حالتهای مایع، جامد و گاز شکلهای چندگانه دارد که ارتباط بین آنها هنوز کاملاً درک نشده است. گوگرد کریستالی به صورت حلقه گوگردی S8 نشان داده میشود.
- نیترید گوگرد پلیمری خواص فلزی دارد و این در حالی است که هیچ گونه اتم فلزی در خود ندارد (شبه فلز است). این عنصر همچنین خواص نوری و الکتریکی غیر معمول دارد. گوگرد غیر متبلور یا پلاستیک با عمل سرد کردن سریع کریستال گوگرد حاصل میشود. مطالعات در زمینه اشعه ایکس نشان میدهد که گونه غیر متبلور و بی نظم ممکن است که ۸ اتم در هر ساختار پیچشی ستاره مانند داشته باشد.
- گوگرد میتواند به دو حالت کریستالی به دست آید به صورت اورتورومبیک (گوگرد هشت وجهی) یا بلور مونو کلینیک که اولی در دماهای معمولی پایدارتر میباشد.
- گوگرد به مقدار فراوانی در گیاه به ویژه در برگها یافت میشود. گوگرد جزء تشکیل دهنده پروتئین در گیاه است، مهمترین عمل گوگرد شرکت در تولید اسیدهای آمینه و به دنبال آن سنتز پروتئین است. این عنصر جزء مهمی در تشکیل ویتامینهای ضروری برای متابولیسم گیاه است.
- گوگرد به صورت آنیون سولفات SO4-2 در محلول خاک وجود دارد. برخی کودهای شیمیایی دارای مقادیر مناسبی گوگرد هستند. سوپر فسفات معمولی 12% گوگرد، سولفات آمونیوم 24% گوگرد، سولفات پتاسیم دارای 17% گوگرد میباشد.
جدول مشخصات فنی گوگرد پودری | |
---|---|
توضیحات | مشخصه |
s | فرمول شیمیایی |
بی بو | بو |
بیمزه | مزه |
ضعیف در آب، قابل حل در حلالهای آلی | حلالیت |
حدود 2 گرم بر سانتیمتر مکعب | چگالی |
ضعیف در آب، قابل حل در حلالهای آلی | حلالیت |
112.8 درجه سانتیگراد | نقطه ذوب |
444.6 درجه سانتیگراد | نقطه جوش |
گازی و نفتی (استحصال از پالایشگاه نفت و گاز) | نوع گوگرد |
یک آسیابه، دو آسیابه | آسیاب |
30-50 ،50-100 | مش |
کشاورزی، اصلاح خاک، دفع آفات، مصارف صنعتی، لاستیکسازی، کبریتسازی، مصارف دارویی و بهداشتی | کاربرد |
30-50 ،50-100 | مش |
ضد قارچ، ضد باکتری، کاهش دهنده pH خاک، بهبود کیفیت محصول | خواص |
در صورت تماس با پوست، چشم و مجاری تنفسی میتواند ایجاد سوزش و تحریک کند | ایمنی |
در جای خشک و خنک، دور از نور مستقیم خورشید و دور از دسترس کودکان نگهداری شود | ذخیرهسازی |
کاربردهای گوگرد پودری
گوگرد پودری به عنوان یک عنصر ضروری در صنعت و کشاورزی، کاربردهای فراوانی دارد.
- تولید اسید سولفوریک
- تولید کود کشاورزی
- و لاستیک سازی، باروت، کبریت سازی، قند و شکر و نشاسته، حشره کشها و شویندهها، صابون، فرآوری خشکبار، ضد عفونی سردخانهها
- و سایر صنایع ……
در ادامه به برخی از مهمترین این کاربردها اشاره میکنیم:
کشاورزی:
- اصلاح خاک قلیایی: با خاصیت اسیدی خود، به تدریج pH خاک را کاهش داده و آن را به شرایط ایدهآل برای رشد گیاهان (pH بین 6 تا 7) نزدیک میکند.
- دفع آفات و بیماریهای گیاهی: به عنوان یک آفتکش و قارچکش طبیعی عمل میکند و محیطی نامناسب برای رشد و فعالیت آفات و عوامل بیماریزا ایجاد میکند.
- کنترل کنه ها، ساس ها و کرم ها: به عنوان یک دور کننده حشرات و دارای خاصیت کنه کشی جهت مبارزه با کنه ها، ساس ها و کرم ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- مبارزه با پسیل پسته: اخیرا برای مبارزه با پسیل پسته نیز از گوگرد پودری استفاده می شود.
- بهبود کیفیت و عملکرد محصول نهایی: استفاده از گوگرد پودری در خاک، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت و عملکرد محصول نهایی تاثیر میگذارد.
صنعت:
- لاستیکسازی: یکی از مواد اولیه مهم در صنعت لاستیکسازی است و برای ولکانيزه کردن لاستیک استفاده میشود.
- کبریتسازی: یکی از مواد تشکیل دهنده کبریت است و برای ایجاد شعله در کبریت استفاده میشود.
- باروتسازی: یکی از مواد تشکیل دهنده باروت است و برای ایجاد انفجار در باروت استفاده میشود.
- صنعت کاغذ: در صنعت کاغذ برای سفید کردن کاغذ و بهبود کیفیت آن استفاده میشود.
- صنایع نساجی: در صنایع نساجی برای رنگرزی و چاپ پارچه استفاده میشود.
- صنایع دارویی: در صنایع دارویی به عنوان یک ضد قارچ و ضد باکتری استفاده میشود.
- تصفیه فاضلاب: در تصفیه فاضلاب برای حذف آلایندهها و تصفیه آب استفاده میشود.
مصارف دیگر:
- آتش بازی: در آتش بازی برای ایجاد جلوههای ویژه استفاده میشود.
- مواد آرایشی: در برخی از مواد آرایشی به عنوان یک ضد جوش و ضد آکنه استفاده میشود.
- حفظ مواد غذایی: به عنوان یک نگهدارنده طبیعی برای حفظ مواد غذایی استفاده میشود.
فواید گوگرد پودری برای خاک
– گوگرد در کنترل اسیدیته خاک و پائین آوردن phخاک و اصلاح خاک قلیایی و آهکی مؤثر است و چون با آب حل نمی شود و فرآیند اکسیداسیون گوگرد در خاک طولانیتر می باشد، لذا توصیه شده که از باکتری تیو باسیلوس برای تسریع در فرآیند اکسیداسیون استفاده شود.
– خاک به عنوان بستر اصلی کشت گیاه و نیز محیطی منحصر به فرد برای انواع حیات محسوب می شود. کمبود مواد آلی از یک سو و آهکی و قلیائی بودن اراضی کشاورزی از سوی دیگر موجب پدیدار شدن انواع ناهنجاریها، افت پتانسیل در تولید محصولات کشاورزی، کاهش سطح حاصل خیزی خاک های زراعی و بحران های زیست محیطی می شود.
– با توجه به اثرات مفیـد کاربـرد گوگرد در طبیعت، استفاده از این محصـول به عنوان کود و سموم برای از بین بردن ناهنجاری های خاک، نقش به سزایی دارد. گوگرد به علت دارا بودن خاصیت قارچ کشی، خاک را ضد عفونی می کند.
– گوگرد بعد از ازت، فسفر و پتاس، چهارمین عنصر پر مصرف برای گیاهان به شمار می رود با توجه به اثرات مفید گوگرد در از بین بردن سفیدک مو (انگور) به توصیه کارشناسان استفاده از آن برای حفظ نباتات و از بین بردن کرم سفید ریشه و حشرات موذی ضروری می باشد. مصرف گوگرد باعث پائین آمدن (PH) خاک شده و این امر دسترسی گیاه را به عناصر ذخیره شده در خاک آسان می کند.
– گوگرد به مقدار فراوانی در گیاه به ویژه در برگها یافت میشود. گوگرد جزء تشکیل دهنده پروتئین در گیاه است، مهمترین عمل گوگرد شرکت در تولید اسیدهای آمینه و به دنبال آن سنتز پروتئین است. این عنصر جزء مهمی در تشکیل ویتامینهای ضروری برای متابولیسم گیاه است. گوگرد بصورت آنیون سولفات SO4-2 در محلول خاک وجود دارد.
فواید بی شمار گوگرد پودری در کشاورزی
گوگرد پودری به عنوان یک عنصر ضروری در کشاورزی، فواید و مزایای متعددی برای خاک و گیاهان به ارمغان میآورد. در ادامه به برخی از مهمترین این فواید اشاره میکنیم:
1- اصلاح خاک قلیایی با گوگرد پودری:
خاک قلیایی، خاکی است که دارای pH بالا (بیشتر از 7.5) است. این نوع خاک، به دلیل عدم جذب مواد مغذی توسط گیاهان، مانعی برای رشد و باروری آنها محسوب میشود. گوگرد پودری با خاصیت اسیدی خود، به تدریج pH خاک را کاهش داده و آن را به شرایط ایدهآل برای رشد گیاهان (pH بین 6 تا 7) نزدیک میکند.
چرا خاک قلیایی برای گیاه مضر است؟
دلایل متعددی برای مضر بودن خاک قلیایی برای گیاهان وجود دارد. از جمله این دلایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم جذب مواد مغذی توسط ریشه گیاهان
- کاهش دسترسی گیاه به آب
- افزایش ابتلای گیاه به بیماریهای قارچی
- مسمومیت گیاه با عناصر سنگین
گوگرد پودری چگونه خاک را اصلاح می کند؟
گوگرد پودری پس از مصرف در خاک، به تدریج اکسید شده و به اسید سولفوریک تبدیل میشود. این اسید، با خنثی کردن یونهای هیدروکسید موجود در خاک، pH آن را کاهش میدهد. فرآیند اصلاح خاک با گوگرد پودری ممکن است چند ماه طول بکشد، اما نتایج آن در بلندمدت قابل مشاهده خواهد بود.
2- دفع آفات و بیماری های گیاهی با گوگرد پودری:
گوگرد پودری علاوه بر اصلاح خاک، به عنوان یک آفتکش و قارچکش طبیعی نیز عمل میکند. این ماده با ایجاد بخارات سمی، محیطی نامناسب برای رشد و فعالیت آفات و عوامل بیماریزا ایجاد میکند. انواع آفات و بیماری هایی که گوگرد پودری کنترل می کند:
گوگرد پودری طیف وسیعی از آفات و بیماریهای گیاهی را کنترل میکند. از جمله این آفات و بیماریها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنهها
- شپشکها
- سفیدک پودری
- لکه تار
- پوسیدگی ریشه
- بهبود کیفیت و عملکرد محصول نهایی
استفاده از گوگرد پودری در خاک، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت و عملکرد محصول نهایی تاثیر میگذارد.
3- افزایش جذب مواد مغذی توسط گیاه:
همانطور که گفته شد، گوگرد پودری با اصلاح خاک قلیایی، شرایط را برای جذب بهتر مواد مغذی توسط گیاهان فراهم میکند. این امر در نهایت منجر به رشد قویتر گیاه، افزایش مقاومت آن در برابر آفات و بیماریها و در نتیجه، بهبود کیفیت و کمیت محصول نهایی میشود.
4- ارتقاء طعم، رنگ و ماندگاری محصول:
استفاده از گوگرد پودری در برخی از میوهها و سبزیجات، به طور قابل توجهی طعم، رنگ و ماندگاری آنها را ارتقاء میدهد. برای مثال، استفاده از گوگرد پودری در انگور، باعث افزایش شیرینی و ماندگاری بیشتر آن میشود.
نحوه مصرف گوگرد پودری در کشاورزی
مصرف گوگرد پودری در کشاورزی نیازمند رعایت نکات و اصول خاصی است. در ادامه به برخی از این نکات اشاره میکنیم:
– زمان مناسب برای استفاده از گوگرد پودری
بهترین زمان برای مصرف گوگرد پودری، فصل پاییز و زمستان است. در این فصول، فعالیت ریشه گیاهان کمتر است و گوگرد به طور کامل در خاک جذب میشود.
– میزان مصرف گوگرد پودری برای زمین های مختلف
میزان مصرف گوگرد پودری به نوع خاک، pH آن و نوع محصول کشت شده بستگی دارد. به طور کلی، برای هر هکتار زمین زراعی، بین 1 تا 2 تن گوگرد پودری مورد نیاز است.
– روش های مصرف گوگرد پودری
- دستپاش: در این روش، گوگرد پودری به طور یکنواخت بر روی سطح خاک پخش و سپس با خاک مخلوط میشود.
- چالکود: در این روش، گوگرد پودری به همراه کودهای دیگر در چالهای در پای درخت یا گیاه دفن میشود.
- محلول پاشی: در این روش، گوگرد پودری در آب حل شده و به صورت محلول بر روی برگها و ساقه گیاهان اسپری میشود.
– نکات ایمنی در زمان مصرف گوگرد پودری
گوگرد پودری در صورت تماس با پوست، چشم و مجاری تنفسی میتواند ایجاد سوزش و تحریک کند. بنابراین، هنگام مصرف این ماده باید از ماسک، دستکش و عینک محافظ استفاده کرد.
علائم کمبود گوگرد در گیاهان
در گیاهان کمبود گوگرد به صورت رنگ پریدگی و زردی در برگهای جوان و قسمتهای انتهایی گیاه ظاهر می گردد. کمبود گوگرد آثار مهمی در کاهش رشد گیاه داشته، ساقه ها نازک و برگها پیچیده می گردد. در گیاهان کمبود گوگرد موجب تجمع ازت غیر پروتئینی می شود و مصرف این گیاهان برای حیوانات نشخوار کننده مضر و زیان آور است. همچنین کمبود گوگرد موجب تجمع نیترات در گیاهان شده که برای حیوانات مصرف کننده سمی می باشد.
گوگرد، عنصری حیاتی برای تغذیه گیاهان است و نقش آن برتر از فسفر میباشد. نقش گوگرد در گیاهان، به طور عمده ساخت پروتئین، روغن و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. مقدار گوگرد مورد نیاز برای برداشت هر تن دانههای روغنی 12 کیلوگرم، برای بقولات 8 کیلوگرم و برای غلات 4 کیلوگرم است. در ذکر اهمیت گوگرد از دید تغذیه گیاه، همین کافی است که در اکثر محصولات کشاورزی نسبت ازت به گوگرد (N/S) لازم است در محدوده 15-10 و در دانههای روغنی این نسبت برای دستیابی به افزایش عملکرد و بهبود کیفیت، باید کمتر از 10 باشد.
- نکته: استفاده از هر نوع کود در راستای اصلاح و تقویت خاک زمین زارعی و باغات بر اساس نتیجه آزمون خاک، صرفاً با نظر کارشناسان مجرب و مهندسین سازمان جهاد و کشاورزی منطقه خود انجام داده و به آنان اعتماد نمائید.
خرید گوگرد پودری با کیفیت بالا
انتخاب و خرید گوگرد پودری با کیفیت بالا، از اهمیت بالایی برخوردار است. شرکت کیمیا پارس شایانکار با سابقهای درخشان در زمینهی تولید و عرضهی کودهای کشاورزی و مواد شیمیایی، گوگرد پودری را با خلوص بالا و قیمت مناسب به مشتریان خود ارائه میدهد.
مزایای خرید از شرکت کیمیا پارس شایانکار
- ارائه گوگرد پودری با خلوص بالا: گوگرد پودری عرضه شده توسط شرکت کیمیا پارس شایانکار، از بهترین مواد اولیه و با استفاده از تجهیزات پیشرفته تولید میشود. این محصول دارای خلوص بالایی بوده و عاری از هرگونه ناخالصی است.
- قیمت مناسب: شرکت کیمیا پارس شایانکار، گوگرد پودری را با قیمتی رقابتی و به صرفه به مشتریان خود ارائه میدهد. (بسته بندی گوگرد پودری: کیسه 25 کیلو گرمی، پالت یک تنی)
- خدمات پس از فروش: این شرکت، متعهد به ارائه خدمات پس از فروش به مشتریان خود است. شما میتوانید در صورت بروز هرگونه مشکل یا نیاز به مشاوره، با کارشناسان مجرب این مجموعه تماس بگیرید.
برای خرید گوگرد پودری و یا کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید با کارشناسان شرکت پویش شیمی ساعی قزوین تماس بگیرید.